12 marca 2019 weszło w życie rozporządzenie Ministra Przedsiębiorczości i Technologii, które zmienia przepisy z 2017 roku w sprawie wymagań dla kotłów na paliwo stałe. Główne zmiany to eliminacja luk prawnych, które umożliwiały nieuczciwym producentom kotłów omijanie poprzednich regulacji.
Eliminacja luk prawnych
Od 1 października 2017 roku obowiązuje w całej Polsce zakaz sprzedaży kotłów, które nie spełniają norm emisji klasy 5 według normy PN EN 303-5:2012. Kotły, które zostały wyprodukowane przed tą datą mogły być jeszcze sprzedawane do 30 czerwca 2018 roku.
Rozporządzenie z 2017 roku nie obejmowało kotłów przeznaczonych do przygotowania ciepłej wody użytkowej oraz do spalania biomasy niedrzewnej (np. słomy, ziarna, pestek, łupin orzechów). W praktyce część producentów kotłów wykorzystywała te wyłączenia, aby ominąć przepisy. Oznaczali swoje pozaklasowe kotły węglowe jako przeznaczone do przygotowania ciepłej wody lub do spalania pestek lub łupin orzechów.
Od dzisiaj takie praktyki są niezgodne z prawem. Sprzedaż tych kotłów, podlega takim samym regulacjom i normom emisji jak kotły na węgiel i drzewo do ogrzewania.
Drugą istotną zmianą jest rozszerzenie w rozporządzeniu definicji wprowadzania do obrotu. Poprzednio obejmowała ona jedynie udostępnienie wyrobu na rynku po raz pierwszy. Od teraz regulacje dotyczą również odsprzedaży, najmu czy sprzedaży przez internet.
Przypadki naruszenia przepisów można zgłaszać na adres: czystepowietrze@mpit.gov.pl
Doprecyzowanie wymagań dla kotłów
Zmiana rozporządzenia doprecyzowała sposób potwierdzenia spełnienia przez kocioł wymagań w zakresie emisji i sprawności. Musi dokonać tego akredytowane laboratorium w ramach badań zgodnie z europejską normą.
Rozporządzenie wprowadziło również dodatkowe uszczegółowienia: – W kotłach z automatycznym sposobem zasilania paliwem zakazuje się stosowania elementów konstrukcyjnych pozwalających na ręczne zasilanie. A więc nie tylko rusztu awaryjnego, ale również tzw. rusztu wodnego i innych tego typu konstrukcji. – Doprecyzowano, że w przypadku kotłów przeznaczonych do spalania kilku rodzaju paliw, wymagania w zakresie emisji i sprawności muszą być spełnione dla każdego z nich. – Kotły z ręcznym załadunkiem paliwa powinny być eksploatowane ze zbiornikiem akumulacyjnym. Jego minimalną pojemność określa norma PN-EN 303-5:2012. – Wyposażenie kotłów w systemy oczyszczania spalin (np. elektrofiltry) powinno stanowić integralną całość konstrukcji kotła. Powinny to potwierdzić badania dopuszczające kocioł do obrotu i użytkowania. – Instrukcja obsługi oraz tabliczka znamionowa kotła powinny zawierać informacje o rodzaju i parametrach jakościowych paliwa zalecanego przez producenta.
Rozporządzenie a uchwała antysmogowa dla Małopolski
W przypadku województwa małopolskiego, od 1 lipca 2017 roku obowiązuje uchwała antysmogowa. Zabrania ona eksploatacji nowych kotłów na paliwa stałe, które nie spełniają wymagań ekoprojektu. Natomiast w Krakowie od 1 września 2019 roku zacznie obowiązywać całkowity zakaz spalania paliw stałych.
Przy zakupie nowego kotła na węgiel lub biomasę należy więc kierować się w pierwszej kolejności wymaganiami prawa lokalnego. Zakup i eksploatacja kotła klasy 5, który nie spełnia wymagań ekoprojektu jest niezgodne z wymaganiami uchwały antysmogowej dla Małopolski. Jest więc zagrożone mandatem karnym lub grzywną. W Małopolsce nie można również stosować nowych kotłów bez automatycznego podajnika paliwa (wyjątek stanowią jedynie kotły zgazowujące).
Ważne daty: 1.07.2017 Zaczynają obowiązywać przepisy uchwały antysmogowej. Oznacza to, że na terenie CAŁEJ MAŁOPOLSKI od 1 lipca 2017 roku nie można montować (w nowych budynkach, przy wymianie starego pieca/kotła na paliwo stałe (na węgiel/ekogroszek/pellet/drewno itp.) nie spełniających wymogu Ekoprojektu.
1.07.2018 Zakaz sprzedaży na obszarze całego kraju kotłów nie spełniających wymogów minimum 5 klasy (Rozporządzenie Ministra Rozwoju)
12 marca 2019 r.- Nowelizacja Rozporządzenia, zaostrzająca dotychczasowe przepisy m.in o zakaz obrotu w sprzedaży internetowej kotłami nie spełniającymi wymogów minimum 5 klasy (dotyczy również odsprzedaży urządzenia)
1 styczeń 2020- całkowity zakaz sprzedaży na terenie krajów członkowskich Unii Europejskiej kotłów o standardzie niższym niż Ekoprojekt,
1 styczeń 2022- całkowity zakaz sprzedaży na terenie krajów członkowskich Unii Europejskiej kominków i miejscowych ogrzewaczy pomieszczeń nie spełniających wymagań Ekoprojekt.
Jeżeli posiadasz kocioł pozaklasowy (nie spełniający minimum 3 klasy) musisz go wymienić do końca 2023 roku,
Jeżeli posiadasz kocioł 3 lub 4 klasy, musisz go wymienić do końca 2026 roku
W przypadku pieców i kominków od 1 stycznia 2023 dopuszczone będzie użytkowanie tylko tych urządzeń, które spełniają wymagania ekoprojektu lub ich sprawność cieplna to minimum 80%.